Tytuł

List otwarty do Europejczyków 

Autor

Denis de Rougemont

Wydawnictwo

Oficyna Wydawnicza Volumen

Miejsce i rok wydania

Warszawa 1995

Opis książki

Jako baczny obserwator życia umysłowego i politycznego Europy od lat trzydziestych XX wieku Denis de Rougemont dostarcza nam ciekawą pracę powstałą z tych zainteresowań. Formułuje On ideę zbudowanej na podstawach moralnych jedności Europy, uksztłtowanej w wielowiekowym przenikaniu się wpływów greckich, łacińskich, judeo-chrześcijańskich, germańskich,słowiańskich. Zdaniem Autora jedność ta jest nie tyle postulatem co faktem. ...Chrześcijaństwo jest dla Autora tak ważne dla dwóch powodów: ponieważ gwarantuje rzeczywistą godność jednostki i ponieważ jest wiarą z samych podstaw powszechną. Europa powstała jako jedność kultury tylko dlatego, że była chrześcijańska. Im Europa jest mniej chrześcijańska, tym bardziej zagrożona jest jej jedność. "Europa powinna być raczej wspólnotą kultury niż związkiem wojskowym albo jednością ekonomiczną. Jedność Europy nie zrodzi się ani wyłącznie, ani przede wszystkim dzięki instytucjom europejskim; ich powstanie będzie skutkiem pewnej drogi myślowej." /Robert Schuman, O Europę / Denis de Rougemont w ostatnim zdaniu książki pisze, że ..."będzie to Europa niekoniecznie najpotężniejsza czy najbogatsza; ale będzie to ta cząstka planety, niezbędna jutrzejszemu światu, gdzie ludzie wszystkich ras będą mogli znaleźć może nie więcej szczęścia, ale więcej smaku życia, więcej jego sensu."

Spis treści

Wstęp
List otwarty

I. Jedność Kultury

• Czy można w ogóle mówić o narodzinach Europy?

• Jedność nie uniformizująca

• Podstawowe opcje

• Trzy źródła

• Łuk i lira Heraklita

• Ojczyzna twórczej niezgody

• Wartość absolutna: osoba ludzka

• Rewolucja i namiętność

• Oryginalność i humor

• Ryzyko miarą postępu

• Prawdziwa natura naszych różnic

• Europa jako źródło energii

• Płodne różnice i anachroniczne podziały

• Nie ma tzw. "kultur narodowych"

• Dwadzieścia języków, jedna literatura

• A różnorodność języków?

• O europejską "Czerwoną Książeczkę"

• Europejskie wychowanie

• Przypowieść o trzech gołąbkach

• Czy wszystkie wynalazki są dziełem Europy?

• Europa i świat - postawienie problemu

• Azja głucha na naszą muzykę

• Prorocy naszego zmierzchu

• Gdzie są ci, którzy zajęliby nasze miejsce?

• Białe niebezpieczeństwo

II. Związek federalny

• Pojmować jedność jako zjednoczenie

• Federalizm i sens historii

• Tragiczne i zabawne nieporozumienia na temat
  słowa "federalizm"

• Połączyć dwie rzeczy w jedno, ale nie myląc ich
  ani nie rozdzielając

• Samotny i solidarny

• Zasady federalistycznej analizy

• Podstawowe komórki społeczne

• Początek federalizmu

III. Siła czy wolność

• Przeszkoda w powstawaniu wszelkiego typu związków

• Federalistyczna z ducha krytyka nacjonalizmu

• Rozwiązania praktyczne

• Władza czy wolność

• Dekompozycja i odrzucenie modelu Państwa Narodowego

IV. Ku federacji regionów

• Czy epoka narodów?

• Kryzys narodów

• Początki Państwa Narodowego

• Państwo narodowe: nieudane cesarstwo

• Jednocześnie za małe i za duże

• Podwójny dylemat

• Złota reguła feudalizmu

• Pojawienie się koncepcji regionu XX wieku

• Granice wymazane, regiony wyzwolone

• Wzrost znaczenia regionów

• Od regionów do federacji

• Przemiany myśli i słownictwa

• Ku polityce regionalnej

• Obiegowe kontrargumenty

• Region nie jest miniaturą Państwa Narodowego

• O wielkości zobowiązań

• O federalistyczną formułę państwa

• Od Europy narodowych mitów do Europy rzeczywistej

List otwarty